Het Vergeten Lyceum. Educatief project over een vergeten oorlogsschool

Startbudget toegekend € 50000,-

Stel je voor dat je plotseling van school moet, vanwege je afkomst, je uiterlijk of je geloof. Stel je voor dat je wordt weggestopt in een verlaten, gebombardeerd schoolgebouw. Stel je voor dat je rechten worden afgenomen. Dat je ouders niet meer mogen werken. Dat al hun bezittingen hen worden afgenomen. Stel je voor dat niet meer met de tram mag. Dat je niet meer mag fietsen. Dat je niet meer naar het park mag, naar het zwembad, naar buiten. Stel je voor dat je uit je land wordt gezet, samen met je ouders, of – nog erger – alleen. Het Vergeten Lyceum is een educatief project, gericht op leerlingen van middelbare scholen in Rotterdam, in de vorm van een online interactief museum over een vergeten oorlogsschool, het Joods Lyceum Rotterdam (1941-1943). Toen de Joodse leerlingen na de zomervakantie van 1941 niet mochten terugkeren naar hun eigen scholen, richtte de gemeente Rotterdam Joodse scholen voor hen op. Een van die scholen was het Joods Lyceum. Op deze school zaten 150 Joodse tieners uit Rotterdam en omstreken. De meesten van hen zouden de oorlog niet overleven. Het verhaal van het Joods Lyceum is ook nu nog actueel. Het laat zien wat de ultieme consequentie is van denken in ‘wij’ en ‘zij’. Wat begint met het uitsluiten van mensen – omdat ze een andere huidskleur hebben, een andere geaardheid, een ander geloof, een andere culturele achtergrond – kan eindigen met segregatie, isolatie, deportatie en vernietiging. Met het project Het Vergeten Lyceum wil Stichting Sanderling de waarde van rechtstaat en democratie benadrukken, de gevaren belichten van fake news en propaganda, meer waardering kweken voor diversiteit en leerlingen stimuleren om zich in te leven in anderen. Daarnaast wil de stichting de kennis over Jodenvervolging en Holocaust vergroten. Ten slotte wil de stichting het verhaal van het Joods Lyceum uit de vergetelheid halen, de leerlingen van het Rotterdamse Joods Lyceum een naam en een gezicht geven, en hun verhalen naar de leerlingen van nu brengen. Stichting Sanderling wil dit doen via een online museum: informatief, educatief, participatief, toegankelijk en transparant. De website zal Rotterdamse middelbare scholieren uitgebreide mogelijkheden bieden om zich te verdiepen in het Joods Lyceum. Voor docenten komen op de website lesbrieven en lesideeën. Dit verhaal moet naar de leerlingen van nu. Niets brengt de oorlog zo dichtbij als de eigen stad en de eigen leeftijdsgroep. Het Vergeten Lyceum biedt leerlingen van nu via 150 persoonlijke levensverhalen van tieners van toen een ingang tot historische kennis over de Holocaust. Van klein naar groot. Van Het Vergeten Lyceum naar het Rotterdam van 1940-1945. Van de vergeten Joodse leerlingen naar vervolging in het algemeen. “Het is gebeurd, dus kan het nog eens gebeuren” – Primo Levi

Daarom goed en vernieuwend voor Rotterdam.

Democratie en rechtstaat beschermen alle Nederlanders. Dit project biedt aansprekend onderwijs in burgerschapsvorming door de herkenbaarheid (de eigen stad, de eigen leeftijdsgenoten), eigentijdse vormgeving en aantrekkelijke visualisaties.
Elke oorlog begint met denken in 'wij' en 'zij'. Dit project maakt leerlingen bewust van hun eigen gedachten, gevoelens en mogelijke vooroordelen over 'anderen' en leert leerlingen kritisch lezen en denken. De lesbrieven passen goed in lessen over mediawijsheid.

Bijlagen.

meer weten.

Contactpersonen van dit initiatief
Anne Schram Ouweneel
Anne Schram Ouweneel